Tez Formatlama ve Düzenleme: Akademik Mükemmellik İçin Rehber

Tez formatlama ve düzenleme aşaması yazılan tezin mükemmel olması için çok önemlidir. Tez yazdırmanın ve ya yazımının bu aşamada yapılan faaliyetler yazılan tezin kalitesini ve profesyonelliğini gösterir.

Tez Formatlamanın Önemi

Tez formatlama ve düzenleme aşamasında akademik bir dil kullanılması ve birtakım kuralların dışına çıkılmaması gerekir. Akademik dil odağında bilgilendirmek ve ikna etmek amaçları yer alır. Bu nedenle yazılan tez bünyesinde oldukça açıklayıcı ve bilimsel ögelere yer verilmelidir. Bu dili kullanırken yazım ve noktalama kurallarında TDK sözlüğünde yer alan ifadeler dikkate alınmalıdır. Böylece yapılacak olan yazım yanlışlarının da büyük ölçüde önüne geçilir. 

Aynı zamanda akademik yazımı benimseyen kişilerin uzun cümleler kurmaması ve anlam tekrarında bulunmaması gerekir. Tüm cümleler ve kelimeler kısaltmaya uğratılmadan olduğu gibi yazılmalıdır. Aksi halde ortaya akademik şekilde yazılan bir tezin çıkması mümkün olmaz. Akademik dilde öznel ifadelere ve yorumlara yer verilmediği için bu kurala da dikkat edilmelidir. Tüm bulguların bilimsel bir noktada açıklanabilir olması gerekiyor demek doğru olur. 

Temel Formatlama Kuralları

Tez formatlama kurallarına tez yazan her kişinin eksiksiz bir şekilde uyması beklenir. Tez yazıları Time News Roman yazı stili kullanılarak yazılmalı ve yazı boyutu ise tez özelinde 12 olmalıdır. Eğer tez üzerinde bir dipnot yer alıyorsa da bu yazının boyutunun 10 olması gerekir. Tez yazan kişiler başlık bölümü için daha büyük boyuta sahip bir opsiyonu da tercih edebilir. Tez başlıklarının tümünün kalın bir şekilde yazılması kuralı bulunur. 

Tez yazımında her sayfanın üst kenarlarında 5 cm ve alt kenarlarında ise 4 cm boşluk olmalıdır. Sayfanın sağ ve sol kenarları için ise 4.5 cm değerinde bir boşluk bırakılmalıdır. Bu kural ile tez sayfası üzerinde etkin bir oran sağlamak mümkün. Tez bünyesinde tüm sayfa sayıları sayfanın tam ortasında yer almalıdır. Tez formatlama aşamasında belirtilen kurallara uyum sağlamak başarılı bir teze sahip olmanızı sağlar.

Başlıklar ve Alt Başlıklar

Akademik düzenleme aşamasında başlıklar ve alt başlıklara dair de kurallar mevcuttur. RESSAR Tez Danışmanlık tüm bu kurallara yüzde yüz uyar. Tezde kullanılan alt başlıkların 12 punto boyutunda olması ve aynı zamanda ilk harfinin de büyük olması gerekir. Ayrıca bu alt başlıklar kalın ve sola dayalı bir forma da getirilmelidir. Başlıkların bu noktada rakam düzeninde 3, 3.1, 3.2 kuralı ile sıralanması gerekir. Aksi halde kurala uygun yazılmayan unsurların alt başlık olduğu anlaşılmaz ve tez yazısı üzerinde büyük bir anlam kayması meydana gelir. Tezde yazılan başlığın ise aynı şekilde 12 punto değerinde olması kuralı bulunur ancak başlıkların her harfi büyük olmalı ve yazı stili kalınlaştırılmalıdır. Bu kurallara göre başlıklar ve alt başlıklar hiyerarşik bir şekilde düzene sokulmalıdır.

Kaynakça ve Atıf Yöntemleri

Tez yazma aşamasında gösterilen referans ve kaynak listeleri kişiler için hayati bir önem taşır. Bu aşamanın doğru bir şekilde yapılmadığı durumlarda yararlandığınız referans ve kaynakları tam anlamıyla ifade edemeyebilirsiniz. Kaynakça nedir sorusuna cevap almak için ilgili içeriğimize bakabilirsiniz. Yazılan tezin kabul görmesi için şüphesiz akademik standartlara uygun olması gerekir. Eğer tezinizi yazma aşamasını tamamladıysanız ve nasıl düzenlemeniz gerektiğini bilmiyorsanız bu noktada uzman bir danışmandan destek alabilirsiniz. 

Aynı zamanda teziniz üzerinde yaptığınız imla ve yazım yanlışları da tespit edilerek cümleleriniz doğru bir hale getirilir. Tez düzeninde büyük önem taşıyan içindekiler listesi de ilgili danışman tarafından düzenli bir forma kavuşturulur. Kullandığınız tablo ve şekiller de standartlara uygun hale getirilerek tezinizin düzenleme aşaması sona erer.  Atıf yöntemleri ve kaynakça belirtmede mutlaka kullanılması gereken formatlar yer alır. Kaynakça belirtmede kullanılan APA yönteminde uyulması gereken belirli bir sıra mevcuttur. Bu şekilde belirtilen kaynakçalar doğru bir kullanım seçeneği sağlar. 

Tablo ve Şekil Kullanımı

Etkili tez düzenleme teknikleri bünyesinde tablo ve şekil kullanımına da dikkat edilmelidir. Tezlere tablo dahil edilirken her tabloya ait özel bir numara ve özel bir başlık verilmelidir. Eğer atıf yapılacak ise tez içerisinde tabloya daha önce verilen aynı numara kullanılır. Tez yazınıza şekil eklemek istiyorsanız ise tezi sayfaya dahil ettikten sonra ortalamanız gerekir. Ayrıca şekilleri sayıları ile etiketlemelisiniz ve şekillerin etrafında yazılara yer vermemelisiniz. Etiketlenen şekillere uygun nitelikler taşıyan başlıklar konulmalıdır. Bu kurallara uyarak tez yazısına doğru bir şekilde tablo ve şekil eklenebilir.

Dilbilgisi ve Yazım Düzenlemeleri

Düzenleme aşamasında redaksiyon işlemi yapmak da son derece büyük bir önem taşır. Teziniz için redaksiyon hizmeti aldığınız taktirde teziniz üzerindeki tüm imla hatalarını düzeltme şansına sahip olabilirsiniz. Aynı zamanda eğer teziniz bünyesinde anlatım bozukluğu yapmışsanız redaktörler bu duruma da profesyonel bir şekilde müdahale eder. Böylece yazıdaki anlam bütünlüğü bozulmadan cümleleriniz tez için daha uygun bir nitelik taşıyabilir. 

Akademik düzenleme aşamalarında dilbilgisi hatalarına da yer verilmelidir. Dilbilgisi hatası bulunan tezler profesyonel olmayacağı gibi aynı zamanda başarısız nitelikler de sergiler. Yaygın dilbilgisi hataları arasında ilk sıralarda -de ve -ki eklerinin yazılışı yer alıyor. Aynı zamanda bu hatalar arasında yanlış yüklem kullanımı gibi unsurlar da mevcut. Bu küçük görünen hatalar tezin gidişatını etkilediği için bu noktalara son derece dikkat edilmelidir. Tez yazısında anlaşılırlık düzeyinin artması için cümleler arasında anlam uygunluğu olmalıdır. Yabancı dil tez yazımı zamanı tez için dilbilgisi düzenlemeleri bu tür kapsamlı aşamalardan oluşur.

Son Kontroller ve Finiş Dokunuşları

Tez yazma aşamaları tamamlandıktan sonra devreye son kontroller girer. Bu noktada istenmeyen yazım yanlışlarını tespit etmek için yazım denetimi seçeneği tercih edilmelidir. Sonrasında ise çıkan hatalar büyük bir dikkat ile düzenlenmelidir. Aynı zamanda tez bünyesinde yapılan tüm atıfların tutarlılık seviyesi de kontrol edilmelidir. Böylece genel anlam bütünlüğünden uzaklaşıp uzaklaşılmadığı anlaşılabilir. Gerekli kontroller sonrasında tüm tez yazısı tekrar gözden geçirilerek kurallara uygun şekilde yazıldığından emin olunmalıdır. 

Tez yazım sürecine girişin bu son aşamasında tez kapağının oluşturulması da önemlidir. Tez kapağı tez ve tezi yazan kişi hakkında temel bilgiler verdiği için bu bölümün oldukça açıklayıcı olması gerekir. Yazdığınız tez kapağında mutlaka eğitim gördüğünüz kurum, bölümünüz gibi alan bilgileri yer almalıdır. Aynı zamanda kapak üzerinde tez yazan kişilerin adı, soyadı, tezin yazıldığı yıl gibi unsurlar da bulunur. Tezin doğru bir şekilde yazılmış olması için kullanılan yazı büyüklüğüne de önem verilmesi gerekir. Tezler özelinde genel olarak belirlenmiş yazı boyutları bulunur. Kişilerin belirlenen şartlara uygun bir düzenleme yapması oldukça önemlidir.

Kapak bölümünde aynı zamanda yazılan tezin başlığı da yer alır. Bu başlığın genelde orta uzunlukta olması ve okuyan kişiyi sıkmaması beklenir. Başlık konu hakkında fikir verdiği için başlıkta kullanılan kelimeler doğru ifade edilmelidir. Kişiler bu noktada tezin içerisine yer alan anahtar kelimelerden yararlanabilir. 

Kullanışlı Araçlar ve Yazılımlar

Tez yazım aşamasında birçok programdan ve araçtan yararlanılabilir. Tez yazıları Word dosyası kullanılarak yazılmalıdır ve bunun için iyi bir Word bilgisi gerekir. Word dosyası bünyesinde yer alan yazı denetimi unsuru yapılan yazım yanlışlarını tespit etmekte kullanılmaktadır. Kaynakça oluşturma aşamasında ise formatlara uygun hareket etmenizi sağlayan araçlardan yararlanmanız gerekir. Bu aşamada teknolojinin sunduğu imkanlardan yararlanmak oldukça önemlidir.

Akademik tez formatlama kuralları ve düzenleme şartları uygun bir şekilde yerine getirildiğinde ortaya başarılı niteliklere sahip bir tez yazısı çıkacaktır.